Kolędy. Harmonizacje organowe

Czas Świąt Bożego Narodzenia jest jednym z najpiękniejszych okresów, nie tylko tych liturgicznych, uroczyście obchodzonych w Kościele katolickim, lecz także w społeczności, która z religijnością niewiele ma wspólnego.

Ściśle związana ze świętami praktyka wykonywania kolęd ma swój początek w wielowiekowej tradycji pielęgnowania w domach języka polskiego, którego używanie w przestrzeni publicznej było, w czasach zaborów, zakazane. Święta i komponowanie na tę okazję kolęd sprzyjały nie tylko praktyce ojczystego języka, ale także twórczości - Polska jest krajem, który ma prawdopodobnie największy i najbogatszy repertuar kolędowy (ponad 5 tysięcy kolęd i pastorałek).
W ostatnich dziesięcioleciach powstało wiele znakomitych opracowań kolędowych, nie dość wspomnieć obecne w bibliotekach i w zbiorach kościelnych opracowania na chóry lub na głos z organami, np. Śpiewnik kościelny katolicki (cz. I), wydany w Krakowie w 1903 roku, zawierający kolędy z prostą harmonizacją, Tomasza Flaszy albo Wincentego Rychlinga, Chorał opolski (cz. 1), wydany w Opolu w 1983 roku ze spokojnymi i umiarkowanymi harmonizacjami Feliksa Rączkowskiego czy Józefa Siwego. Spośród bardziej znanych współczesnych pozycji należy wymienić Śpiewnik wawelski, wydany nakładem Wydawnictwa św. Stanisława w Krakowie. Impulsem do harmonizacji kolęd były dla mnie, w dużej mierze, kierowane na moim kanale prośby o przesłanie nut do pieśni tam wykonanych, w tym także kolęd. Postanowiłem więc podzielić się z Państwem tymi opracowaniami, przygotowując 35 najpopularniejszych, w moim przekonaniu, kolęd i pastorałek. Mam pełną świadomość, że w niniejszych propozycjach „przełamuję” pewne zasady utrwalone w harmonii klasycznej, niemniej autorskie opracowania otrzymują dzięki temu indywidualny koloryt, współtworzący wyjątkowy nastrój tych utworów. Jakiekolwiek zmiany lub korekty nadałyby im zupełnie inny brzmieniowy kształt, bowiem w kolorystyce nie tyle chodzi o to „co grasz”, ale jak „to coś gra”. Organy to instrument oferujący ocean dźwięków i doznań brzmieniowych, które - jestem przekonany - w moich harmonizacjach kolęd i pastorałek przykują uwagę i wyzwolą estetyczne i emocjonalne przeżycia. Od AutoraNie ma chyba w literaturze muzycznej drugiego takiego zbioru pieśni kościelnych czy piosenek świeckich, które zostałyby opracowane na tak wiele sposobów. Inspirują one zarówno kompozytorów zawodowych, jak też pasjonatów muzyki, którzy odnajdują w nich impuls twórczy do własnej muzycznej wypowiedzi. Cieszą ucho słuchaczy, zachęcają do wspólnego śpiewania i z całą ekspresją wpisują się w wymowę i nastrój pięknego czasu Bożego Narodzenia, niejednokrotnie nawet je współtworząc. W jaki sposób polskie kolędy odczuwa i wyraża pan dr Paweł Piotrowski, człowiek wielu aktywności i horyzontów, humanista i niestrudzony animator muzyki, zwłaszcza wśród najmłodszych, dowiadujemy się z niniejszego, bardzo osobistego w swojej szczerej intencji zbioru zatytułowanego Kolędy. Harmonizacje organowe.prof. dr hab. Marek Stefański Harmonizacje Pawła Piotrowskiego są bardziej współczesne niż dotychczasowe. Kolędy w jego aranżacji są bezpośrednio przeznaczone dla głosu z organami, ale jego harmonizacje sprawiają, że w łatwy i szybki sposób można je rozpisać także na czterogłosowy chór mieszany. ks. prof. dr hab. St. Ziemiański SJ