Psychologia nieświadomości

Freud od czasu opublikowania pracy Ego i id (1923) zajmował się także psychologią świadomości – psychologią „ja” – uważał jednak, że teoretyczny aspekt psychoanalizy – metapsychologia – powinien zajmować się nieświadomością. W tym sensie mamy tu do czynienia z tomem obejmującym najważniejsze prace teoretyczne twórcy psychoanalizy. Psychoanaliza w świetle publikowanych tu prac jawi się jako psychologia nieświadomego „tego” oraz jego oddziaływania na świadome „ja”. Pięć publikowanych w niniejszym tomie pism metapsychologicznych z roku 1915 to: „Popędy i ich losy”, „Wyparcie”, „Nieświadomość”, „Metapsychologiczne uzupełnienie teorii marzeń sennych”, „Żałoba i melancholia”. Za zwieńczenie metapsychologicznych pism Freuda można uznać rozprawę „Poza zasadą rozkoszy”, w której pojawiają się pierwsze zalążki nowego strukturalnego modelu psyche – modelu miarodajnego dla późniejszych jego prac teoretycznych