Pierwsza naukowa i nieszukająca sensacji biografia, która porządkuje naszą wiedzę o Pięknej Pani, czyli o pierwszej żonie Józefa Piłsudskiego. Książka, w której to wreszcie ona stoi w centrum narracji, i która weryfikuje poprawność krążących dziś na jej temat informacji, czasem w efekcie obalając narosłe mity, podważając legendy i wyjaśniając kontrowersje.
Przede wszystkim jednak publikacja uzupełnia jej biografię o nowe fakty, dopełniając tym samym obrazu Marii Piłsudskiej.
Kiedy tak naprawdę się urodziła?
Ile razy była aresztowana przez Rosjan?
Czy faktycznie miała romans z Romanem Dmowskim?
Czy małżeństwo z Józefem Piłsudskim było tylko formą zabezpieczenia jej na wypadek aresztowania za jej działalność niepodległościową?
Czy to śmierć jej córki popchnęła Piłsudskiego do związku z Aleksandrą Szczerbińską?
Czy Maria była z nim w ciąży?
Czy w ostatnich latach życia nadal czuła się jego żoną?
Czy otrzymywała alimenty?
I wreszcie czy Piłsudski faktycznie zignorował jej pogrzeb?
Autor, z uwagi na wciąż występujące braki źródłowe, stawia też nowe pytania badawcze, które wymagają dalszych kwerend.
Na kartach tej książki bardzo często pada więc stwierdzenie, że czegoś nie wiemy, że do wyjaśnienia omawianych kwestii brakuje nam źródeł – ale mimo to przynosi ona nową wiedzę o kobiecie, którą trzeba znać, aby zrozumieć biografię Józefa Piłsudskiego, ale także, by mieć pełniejszy ogląd kobiecego wkładu w walkę o odzyskanie przez Polskę niepodległości.
