Kalisz, którego nie ma. A Kalisz, that no longer exists

Kalisz – określany jako najstarsze miasto w Polsce, jedno z większych miast Królestwa Polskiego i stolica najbardziej na zachód wysuniętej rosyjskiej guberni. Jego znaczenie podkreślają budynek ratusza, bogate kamienice otaczające Rynek, teatr i dostojne pomniki – cara i ten upamiętniający zjazd nad Prosną monarchów z całej Europy. Kalisz – miasto o wielonarodowym, wielokulturowym i wielowyznaniowym charakterze. Ulicą kroczy Polak – katolik, który zapewne ma pilną sprawę do urzędującego w swoim pałacu biskupa, rosyjski wojskowy zmierzający do prawosławnego soboru, niemiecki fabrykant – ewangelik i wreszcie Żyd, który po drodze do synagogi wstąpi jeszcze do mykwy. Kalisz – miasto zamożnych obywateli i wystawnych willi. „Wenecja północy”, gdzie na każdym z kilkudziesięciu mostów trwa ożywiony ruch.

Kaliszanie chętnie odpoczywają w pięknym parku, który zdobią budowle w stylu szwajcarskim, oranżerie, sprowadzone specjalnie z Berlina rzeźby. Spacerowicze wstępują tu na kawę do wyjątkowych cukierni lub fotografują się przy sztucznych ruinach czy dostojnym dębie.

W okresie PRL-u w miejskiej przestrzeni pojawiają się nowe obiekty. Obszerna hala dworca PKS zachęca do podróży, a mieszkańcy mają nadzieję na udane zakupy w Spółdzielczym Domu Handlowym „Tęcza”. Elewacje niektórych budynków fabrycznych czy kontrowersyjny pomnik „utrwalaczy władzy ludowej” przypominają wszystkim o socjalistycznej codzienności. Choć „żywot” tych powojennych obiektów nie był zbyt długi, zdążyły one zapaść w pamięć mieszkańców.

KALISZA sprzed lat już NIE MA. Zdmuchnął go wiatr historii i dziejowych przemian, wiele obiektów zniszczył niemiecki agresor na początku I wojny światowej, inne padły ofiarą przemian gospodarczych końca XX w. Pozostały fotografie. By powróciły nostalgiczne wspomnienia, wystarczy otworzyć ten album.