Szkice z socjologii religii

Socjologia – nauka o społeczeństwie – zainicjowana przez Augusta Comte w XIX wieku w stosunkowo krótkim czasie wydała swego wielkiego klasyka: Maxa Webera (21.04.1864, Erfurt – 14.06.1920, Monachium), być może przede wszystkim, twórcę socjologii religii. Był profesorem we Freiburgu oraz Heidelbergu i Monachium.

Max Weber starał się naukom o społeczeństwie nadać charakter ścisłej naukowości, badając ich metody i pojmując je jako nauki czysto opisowe. W badaniach swych starał się zdecydowanie rozgraniczyć wiedzę doświadczalną i oceny wartościujące. Jednostronne, partykularne poznanie i ujęcie totalności zjawisk, empiryczną rzeczywistość i istotę bytu. Według Webera socjologia rozumiejąca Jako nauka chce działania społeczne interpretować i rozumieć a tym samym wyjaśnić ich przebieg i skutki przyczynowo, pytając w sposób racjonalny o ich cel i środki jakimi się posługują. Jako pojęcie pomocnicze Weber rozwinął pojęcie typu idealnego. Maxa Webera zalicza się z jednej strony do reprezentantów nurtu społeczno-ekonomicznego a z drugiej do nurtu socjologii rozumiejącej. Do szerszej publiczności przemówiła przede wszystkim teza Webera o odczarowaniu świata przez nowożytną naukę i technikę, co przenosząc w dzisiejsze czasy można uznać za antycypację problemów z nowoczesną komunikacją w internetowym uniwersum.

Jak pisał sam Max Weber: Jeden z konstytutywnych składników nowoczesnego ducha kapitalizmu, jak również całej nowoczesnej kultury, mianowicie racjonalny sposób życia oparty na idei zawodu-powołania zrodził się – jak mają to wykazać niniejsze rozważania – z ducha ascezy chrześcijańskiej.