Wierność. Wspomnienia o Zbigniewie Herbercie

Czuły – oschły, wielkoduszny – pamiętliwy, zaangażowany – zdystansowany, odważny – ostrożny, klerk – bon vivant, nieśmiały – awanturnik, uczeń – mistrz, esteta wrażliwy na brzydotę, podróżnik potrzebujący stałego miejsca powrotów, hojny – chciwy, empatyczny – egoistyczny, stały – zmienny… Dwubiegunowy. Niespokojny. Poszukujący. Zbigniew Herbert.
Wspominają go w tej książce członkowie rodziny, przyjaciele z młodości, koledzy ze studiów, kochane kobiety, pisarze, malarze, tłumacze, wydawcy, redaktorzy, dziennikarze, aktorzy, „wyznawcy”, uczniowie. Ambiwalencja wpisana jest także w ich opowieści o Herbercie. Mówią o nim i o jego twórczości, spotkaniach i listach, dzieciństwie i starości, miłości i wrogości, radości i cierpieniu, realiach PRL-u i wyjazdach na Zachód, niepokoju intelektualnym i niepokoju życia, środowisku literackim i wielkiej Historii. O wierności w ciągłej zmianie. Wierności ideom, ludziom, miejscom, dziełom sztuki, sobie samemu.
Autor Pana Cogito pisał w liście do Barańczaka: „Jestem zdania, że moje życie było przeciętne, zbyt przeciętne, jak na moje doświadczone pokolenie”. Czy rzeczywiście?

„Trudne, bardzo trudne życie i jarząca się jasność poezji, ten kontrast był uderzający.”
Adam Zagajewski

Anna Romaniuk (ur. 1980 r.) – historyk literatury. Kierownik Zakładu Rękopisów BN. Autorka książki „Drobina białka”. Motywy roślinne i zwierzęce w liryce Haliny Poświatowskiej (2004). Opracowała Jarosława Iwaszkiewicza Listy do córek (2010) oraz tomy „Dusza czyśćcowa”, Wspomnienia o Stanisławie Grochowiaku (2010) i Obecność. Wspomnienia o Czesławie Miłoszu (2012).