Prawo podatkowe Unii Europejskiej. Węzłowe zagadnienia

Prawo podatkowe Unii Europejskiej to kompleksowe opracowanie ukazujące aktualne problemy i kierunki rozwoju unijnego prawa podatkowego, ze szczególnym uwzględnieniem jego wpływu na krajowe regulacje oraz praktykę doradczą. Publikacja łączy perspektywę akademicką z praktycznym podejściem do wykładni i stosowania przepisów, prezentując bogaty wybór zagadnień wybranych przez autorów jako kluczowe dla współczesnej debaty podatkowej.Najważniejsze tematy poruszane w książce to:Zasady ogólne prawa podatkowego UE – proporcjonalność, neutralność VAT, skuteczność ochrony praw podatnikaVAT w prawie unijnym – prawo do odliczenia, ograniczenia formalne, ochrona starannego podatnika, digitalizacja (ViDA, e-faktury od 1.07.2030)Neutralność fiskalna VAT – równe traktowanie podobnych towarów i usług, zakaz dyskryminacji stawekSankcje podatkowe – zasada proporcjonalności, zakaz podwójnego karania (ne bis in idem), zgodność z prawem UEOpodatkowanie czynności nielegalnych – VAT obejmuje transakcje możliwe do legalnego wykonania, wyjątki dla całkowicie zakazanychOchrona praw podstawowych podatnika – Karta Praw Podstawowych UE, relacje z EKPC i Konstytucją RP, autonomia prawa UEPrawo do sądu i skuteczna ochrona sądowa – art. 47 Karty, dostęp do akt, prawo do obrony, niezawisłość sądu, równość stronWykładnia prawa UE – dominacja wykładni celowościowej, pierwszeństwo prawa UE, rola TSUEPomoc państwa i konkurencja podatkowa – selektywność korzyści, transparentność interpretacji, kontrola praktyk administracyjnychOpodatkowanie restrukturyzacji spółek – dyrektywa 2009/133/WE, neutralność podatkowa, kontynuacja wartości podatkowejOrzecznictwo TSUE i ETS – wpływ na krajowe regulacje, praktyka pytań prejudycjalnych, wykładnia zgodna z prawem UE&nbsp,Najważniejsze wnioski z książki dla doradcy podatkowego: Zasady ogólne prawa podatkowego UEZasada proporcjonalności – kluczowa przy ocenie legalności sankcji i obowiązków podatkowych.Zasada neutralności VAT – fundament systemu VAT, chroni podatnika przed ponoszeniem kosztów podatku.Ochrona praw podatnika – wynikająca z Karty Praw Podstawowych UE, EKPC i Konstytucji RP. VAT i jego konstrukcjaAutomatyzm prawa do odliczenia – nie można go ograniczać bez wyraźnej podstawy w dyrektywach.Ochrona starannego podatnika – nawet w przypadku oszustw VAT, jeśli podatnik działał w dobrej wierze.Neutralność fiskalna – równe traktowanie podobnych towarów i usług, także w kontekście stawki VAT. Sankcje podatkoweMuszą być proporcjonalne i zgodne z zasadą ne bis in idem (zakaz podwójnego karania).Nie mogą automatycznie pozbawiać prawa do odliczenia VAT. Obowiązki formalne w VATMają charakter instrumentalny – ich naruszenie nie powinno wpływać na prawo do odliczenia.Sankcje za ich naruszenie muszą być proporcjonalne i uzasadnione. Wykładnia i stosowanie prawa UEWykładnia celowościowa dominuje w orzecznictwie TSUE.Bezpośrednia stosowalność i pierwszeństwo prawa UE nad krajowym.Procedura prejudycjalna (art. 267 TFUE) – kluczowa dla ochrony praw podatnika. Harmonizacja podatkówDyrektywa VAT 2006/112/WE, TFUE (art. 113, 114).Docelowy model VAT: opodatkowanie w państwie konsumpcji.E-faktury obowiązkowe od 1.07.2030. Pomoc publiczna i selektywność korzyści podatkowychCeny transferowe, interpretacje indywidualne, autonomia podatkowa państw członkowskich.Ocena zgodności z art. 107 TFUE. Opodatkowanie restrukturyzacji spółekDyrektywa 2009/133/WE – zasada kontynuacji wartości podatkowej, neutralność podatkowa. Digitalizacja i gospodarka cyfrowaNowe obowiązki sprawozdawcze, SMPDG (stałe miejsce prowadzenia działalności).Wyzwania związane z metawersum, kryptoaktywami, rola soft law. Kompetencje doradcy podatkowegoZnajomość prawa UE, EKPC, KPP, orzecznictwa TSUE i ETPC.Umiejętność oceny proporcjonalności sankcji.Praktyka zadawania pytań prejudycjalnych.