Sztuka oceniania. Motywowanie uczniów do rozwoju

W ocenianiu szkolnym, które jest przedmiotem rozważań niniejszej publikacji, nie można pozwolić na subiektywizm oceny, choć jednocześnie też nie można się od niego całkowicie uwolnić. Ocenianie szkolne jest lub raczej powinno być głównym narzędziem motywacji. Od umiejętności nauczyciela zależy, czy takim narzędziem się stanie, czy wzmacniać będzie motywację zewnętrzną wyrażającą się w uczeniu dla stopni, czy motywację wewnętrzną wyrażająca się w uczeniu dla własnego rozwoju i związanej z tym satysfakcji.[…]

Ocenianie to fundamentalne narzędzie motywacji w procesie uczenia się ucznia. Jeśli spełnić ma swoją diagnostyczną i kształtującą funkcję i przyczynić się do peł¬nego wykorzystania i rozwoju potencjału każdego ucznia, musi być prowadzone z uwzględnieniem prawidłowości, które mu towarzyszą. Od nauczyciela zależy, jakie de facto funkcje będzie spełniać w procesie edukacji szkolnej, czy stanie się narzędziem służącym głównie klasyfikacji ucznia i uczyć go będzie strategii prze¬trwania czy wzbudzać będzie motywację wewnętrzną, wyrażającą się w gotowości ucznia do poznawania siebie i swoich możliwości, samodzielnego planowania ich rozwoju i ponoszenia za ten rozwój odpowiedzialności. Ocenianie to zadanie nie¬łatwe. Stawia przed nauczycielem szereg trudności, dylematów i wyzwań. Zmusza do rozpoznawania i pokonywania mechanizmów zakłócających proces poznawczy, a więc i ocenę.[…]