Ostatnia okazja jest pierwszą powieścią Zbigniewa Dmitrocy, znanego tłumacza poezji rosyjskiej (popularnością cieszą się jego przekłady Achmatowej, Chodasiewicza, Cwietajewej, Stiepanowej) i autora literatury dziecięcej. Książka Dmitrocy to chwilami naprawdę przygnębiająca, pesymistyczna, pełna osobistych resentymentów opowieść o zderzeniu młodzieńczych marzeń i ideałów z twardą rzeczywistością i ich stopniowa dewaluacja. Jej głównym wątkiem jest rozpaczliwa sytuacja materialna ideowego inteligenta-pisarza, którego niemal bez reszty zaprzątają sprawy bytowe. Autor demaskuje życie artystyczne, w którym obowiązuje kumoterstwo i zgoła pozaartystyczna interesowność, a władza i pieniądze mają większe znaczenie niż talent, kompetencje czy pracowitość. Ostatnia okazja jest świadectwem pewnej egzystencji oraz mówi nam dużo o naszych czasach i o człowieku w ogóle.
