Polska Tysiąc lat temu

Miejsca pamiętające opowiadają nam o tym, jak było kiedyś. Mogą to być różne miejscowości, kościoły, pałace, zrekonstruowane drewniane chaty. Grodziska otoczone wałami ziemnymi, jeszcze dzisiaj budzącymi podziw. Ruiny i relikty budynków, czasem dostępne tylko dla archeologów. Kopce i kurhany. Wreszcie – rzeki, drogi, wzgórza, nawet łąki. Były niemymi świadkami wydarzeń, działań ludzkich, pracy, walki, życia i śmierci. Teraz przemawiają do nas, gdy je odwiedzamy. Musimy posiadać odpowiednią wiedzę o tych miejscach. Nasze wycieczki nie zawsze będą wiodły wygodnymi szosami, nie zawsze będziemy mogli korzystać z noclegów i restauracji. Może tak być, że będziemy błądzić, że trzeba będzie przejść pieszo kilka kilometrów, nocować w namiocie i przygotować jedzenie we własnym zakresie. Możemy znaleźć się w miejscowościach, w których będziemy jedynymi turystami. Jednak wyprawy do miejsc pamiętających oprócz nauki dają odpoczynek, przygody i radość życia. Poznajemy nowe drogi, nowe rzeki i nowe regiony. Moja przygoda zaczęła się, gdy przeczytałem książkę Karola Bunscha „Dzikowy skarb”. Miałem wtedy 11 lat. Odtąd wszystko się zmieniło. Zacząłem szukać miejsc pamiętających. Na zdjęciu powyżej – gotycki kościół św. Jana Chrzciciela w Budzistowie wybudowany w 1222 roku w dawnym grodzie kołobrzeskim.Spis Treści:I. PAŃSTWO POLAN                                                                      91. Giecz – stąd prawdopodobnie wywodziła się dynastia Piastów     102. Kalisz – uważany za kolebkę rodu Piastów. Pod tym względem konkurencyjny w stosunku do Giecza                                                                                          113. Gniezno – stolica państwa Mieszka I                                           134. Poznań – pierwsze biskupstwo                                                   165. Kruszwica – tu myszy zjadły króla Popiela                                   196. Łęczyca – tu, obok potężnego grodu, pod koniec X wieku, ufundowane zostało opactwo benedyktynów                                                                               227. Sieradz                                                                                     238. Płock – główny ośrodek Mazowsza                                             249. Sandomierz – główny ośrodek wschodniej Małopolski                  29  II. PANOWANIE MIESZKA I – OKRES 963–968                             311. Santok – stara twierdza                                                              382. Miejscowości nadane rycerzowi Bossucie, który przybył do Polski wraz z Dobrawą w 965 roku                                                                                              393. Miejsca związane z życiem i śmiercią Pięciu Braci Polskich          401) Międzyrzecz – domniemana lokalizacja klasztoru Pięciu Braci Polskich     402) Kazimierz Biskupi – druga domniemana lokalizacja klasztoru Pięciu Braci Polskich 433) Kaźmierz koło Szamotuł – trzecia domniemana lokalizacja klasztoru Pięciu Braci Polskich                                                                                                    454) Bieniszew koło Kazimierza Biskupiego – czwarta domniemana lokalizacja klasztoru Pięciu Braci Polskich                                                                               465) Gniezno katedra – domniemana płyta nagrobkowa Pięciu Braci Polskich   464. Trzemeszno – nierozwiązana zagadka                                        475. Święty Krzyż – ośrodek pogański, następnie miejsce pielgrzymkowe i klasztor           52?6. Podegrodzie – parafia założona w czasach Bolesława Chrobrego 57?7. Miejscowości związane z życiem św. Andrzeja Świerada            581) Sieradzice – miejsce urodzenia                                              582) Tropie – pustelnia                                                                 58?8. Miejsca związane z dawnym państwem Wolinian                       601) Wolin – główny ośrodek                                                         602) Kamień Pomorski – gród państwa Wolinian, później stolica księstwa i biskupstwa Pomorskiego                                                                                 643) Lubin – gród Wolinian i prawdopodobnie latarnia morska         654) Jezioro Gardno – „Źrenica Światowida”                                  66?9. Szczecin                                                                                  6610. Kołobrzeg                                                                                7011. Ostrów Lednicki                                                                       74 III. TRUDNE LATA 972–984                                                          771. Cedynia – tu w 972 roku Mieszko I pokonał margrabiego Hodona 822. Grody Czerwieńskie – w 981 roku zostały zajęte przez księcia ruskiego Włodzimierza 831) Czermno – dawna stolica Grodów Czerwieńskich                   832) Sąsiadka – dawny gród Sutiejsk                                            843) Gródek Nadbużański – dawny gród Wołyń                             853. Przemyśl – tysiąc lat bogatej i czasem bolesnej historii                86  IV. STABILIZACJA POZYTYWNA 985–992                                   921. Wrocław – stolica diecezji śląskiej                                               952. Ślęża – święta góra                                                                  1013. Kraków                                                                                    104 V. LATA CHWAŁY 992–1002                                                      1131. Miejscowości, w których przebywał św. Wojciech                       1201) Opole – podlegało biskupowi praskiemu aż do roku 1000      1202) Wrocław – kościół parafialny miasta przedlokacyjnego pod wezw. św. Wojciecha  121?3) Kraków – miejsca, gdzie św. Wojciech odprawiał msze i nauczał 123?4) Mucharz – msza w dawnej świątyni pogańskiej                   125?5) Zator – tu przebywał według tradycji św Wojciech               125?6) Łany Wielkie – dawny ośrodek kultów pogańskich nad Pilicą    126?7) Ruda – kiedyś była to znacząca miejscowość, dziś osada    126?8) Sieradz – tu św. Wojciech przesiadł się na łódź i dalej płynął Wartą         127?9) Poznań, wzgórze św. Wojciecha – tu wygłaszał kazania      12710) Strzelno – cudowne wskrzeszenie woźnicy i nawrócenia na pogańskim uroczysku                                                                                                  12811) Wyszogród – tu św. Wojciech rozpoczął wędrówkę łodzią        13112) Gorzędziej – msza pod namiotem                                      13113) Św. Wojciech – tu wykupiono ciało Świętego od Prusów      13214) Gdańsk – stąd Wojciech wyruszył na misję                         13415) Truso – tu prawdopodobnie odbył się sąd nad św. Wojciechem 13616) Święty Gaj – miejsce śmierci św. Wojciecha                       1372. Iława koło Szprotawy – miejsce spotkania Bolesława Chrobrego z Ottonem III w roku tysięcznym                                                                                  138  VI. CZAS WOJNY 1002–1018                                                      1401. Stara Łomża – tu prawdopodobnie został pochowany św. Bruno z Kwerfurtu  1542. Niemcza                                                                                  155